آموزش, مقالات, مقالات استودیویی
نکاتی مهم برای استفاده ایمن از هدفون
آبان
بسیاری از ما چه در حال رفت‌و‌آمد در بیرون باشیم، چه در حال ورزش و چه در حال کار در پشت میز خود، همواره به موسیقی و آثار موردعلاقه خود گوش می‌دهیم. امروزه، به لطف ظهور دستگاه‌های دیجیتال همچون تلفن‌های همراه و امکان دسترسی به سرویس‌های استریم موسیقی از طریق آنها، می‌توانیم به‌شکلی آسان‌تر از هر زمان و تنها با چند لمس، به آهنگ‌های محبوب خود در هر شرایط و فضایی دسترسی داشته باشیم. به دنبال این امر، عجیب نیست که هدفون‌ها و ایرفون‌ها نیز به وسایلی حیاتی برای ما تبدیل شده‌اند و اکثر افراد، حداقل یک دستگاه از این وسیله را همراه خود دارند. اگر در هر فضایی، از باشگاه تا وسایل حمل‌و‌نقل عمومی و محل کار، به اطراف خود نگاه کنید، متوجه می‌شوید که اغلب افراد، یک ایرفون یا هدفون بر روی گوش خود دارند و در حال گوش دادن به موسیقی هستند. اما آیا ما در استفاده از هدفون، مراقب سلامت یکی از مهم‌ترین اعضای بدن خود، یعنی گوش‌های خود نیز هستیم؟
در این مطلب، قصد داریم نکاتی مهم را در راستای استفاده ایمن از هدفون با شما در میان بگذاریم و با بررسی اشکال و انواع مختلف هدفون، ذکر روش‌هایی هوشمندانه برای حفظ سلامت گوش در حین استفاده از هدفون و همچنین راهکارهایی مفید برای تمیز کردن این وسیله پرکاربرد، به شما کمک کنیم تا در حین لذت بردن از موسیقی، ایمنی و سلامت گوش‌های خود را نیز تضمین کنید.
ایمن‌ترین هدفون برای گوش‌های شما
تا به امروز بسیاری از مخاطبین از ما این سؤالات را پرسیده‌اند: ایمن‌ترین نوع هدفون برای استفاده‌های طولانی‌مدت و گوش دادن به موسیقی به‌صورت روزمره، کدام است؟ آیا هدفون‌های روی گوشی و دور گوشی، وسایلی ایمن‌تر از ایرفون‌های داخل گوش هستند و احتمال آسیب دیدن گوش در استفاده از آنها کمتر است؟ آیا سیستم نویز کنسلیشن در هدفون‌ها و ایرفون‌ها از گوش ما محافظت می‌کند یا برای سلامت آن مضر است؟
این موارد، جزو پرتکرارترین سؤالاتی بوده‌اند که مخاطبین ما طرح کرده‌اند و ما می‌خواهیم در این مطلب، به آنها پاسخ دهیم.
به اعتقاد پزشکان متخصص، هدفون‌های روی گوشی و دور گوشی، به دلیل توانایی بالاتر در حذف نویز محیط و فاصله بیشتری که با پرده گوش کاربر خود دارند، گزینه‌ای مناسب‌تر برای سلامت گوش هستند و از این نظر، محصولاتی ایمن‌تر به شمار می‌روند. در نقطه مقابل، ایرفون‌ها به دلیل قرارگیری با فاصله‌ای بسیار کم از پرده گوش، فشاری بیشتر را به آن وارد می‌کنند و از این رو، احتمال آسیب دیدن سیستم شنوایی در استفاده از آنها به نسبت هدفون‌های فول-سایز بالاتر است.
برخی دیگر از افراد متخصص در حوزه سیستم شنوایی و آدیولوژیست‌ها، توصیه می‌کنند که در زمان استفاده از هدفون در محیط‌های شلوغ، حتماً از سیستم نویز کنسلیشن فعال بهره بگیرید تا نویز محیط را در تجربه شنیداری خود کاهش دهید. سیستم نویز کنسلیشن با دفع صدای محیط از گوش شما، امکان گوش دادن به موسیقی با شدت صدایی پایین‌تر را برای شما فراهم می‌کند و به این شکل، با کاهش فشار بر روی پرده گوش، از آسیب دیدن آن بر اثر استفاده از هدفون جلوگیری به عمل می‌آورد. از این رو، می‌توان گفت که هدفون‌های نویز کنسلینگ نه‌تنها به گوش شما آسیب نمی‌زنند، بلکه برای سلامت آن مفید نیز هستند.
اهمیت شدت صدا و استراحت در میان استفاده از هدفون
یکی از سؤال‌های اصلی افراد در استفاده از هدفون، روش اندازه‌گیری شدت صدای آن و چگونگی گوش دادن به موسیقی با شدت صدایی ایمن است. این نگرانی‌ها بسیار به‌جا هستند؛ زیرا افت شنوایی معمولاً غیرقابل بازگشت است و اغلب دلیل آن هم چیزی نیست جز قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهایی بلند. در بحث استفاده از هدفون و ارتباط آن با آسیب‌های شنوایی، باید بگوییم که معمولاً نوع این وسیله نیست که میزان خطر آن برای سلامت شنوایی شما را تعیین می‌کند؛ بلکه نحوه استفاده شما از آن، تأثیری بسیار بیشتر در این امر دارد. در واقع، عادات سالم در استفاده از هدفون و گوش دادن به موسیقی با استفاده از آن، تأثیری قابل توجه در ایمنی این وسیله دارند و ریسک آسیب دیدن گوش بر اثر استفاده از هدفون را شدیداً کاهش می‌دهند.
با این حساب، شاید از خود بپرسید که ما باید حداکثر با چه شدت صدایی و به چه مدت به موسیقی گوش دهیم؟ در این صورت، سؤالاتی بسیار به‌جا به ذهن‌تان رسیده است؛ زیرا ایمنی در استفاده از هدفون، بیش از هر چیز به شدت صدای هدفون و مدت زمان استفاده از آن مرتبط است. هرچه شدت صدا بالاتر باشد، مدت زمانی که می‌توانید بدون خطر آسیب دیدن گوش به موسیقی گوش کنید نیز کاهش خواهد یافت. در واقع، میزان شدت صدا که با واحد دسی‌بل اندازه‌گیری می‌شود، ارتباطی معکوس با مدت زمان امن قرارگیری در معرض آن صدا دارد.
یک عادت ساده و بسیار مفید در استفاده از هدفون، قانون ۶۰/۶۰ است: طبق این قانون، باید شدت صدا را از شصت درصد حداکثر شدت صدای دستگاه پخش‌کننده بالاتر نبرید و بیش از شصت دقیقه نیز به موسیقی گوش ندهید. رعایت این قانون باعث می‌شود که همواره با شدت صدایی امن با هدفون خود به موسیقی گوش دهید و پس از هر یک ساعت نیز استراحتی کافی به گوش‌های خود بدهید.
اینکه پس از شصت دقیقه گوش دادن به موسیقی، باید به چه مدت به شنوایی خود استراحت دهید، مبحثی است که متخصصین نظرات مختلفی در رابطه با آن دارند. برخی از متخصصین بر این اعتقادند که یک استراحت ده‌دقیقه‌ای، می‌تواند برای استراحت گوش شما و حفظ سلامت آن کافی باشد؛ اما برخی دیگر معتقدند که پس از این یک ساعت، باید به همین میزان، یعنی یک ساعت به گوش خود استراحت دهید و سپس مجدداً به سراغ هدفون بروید.
برخی دیگر از پزشکان نیز قانون و فرمولی متفاوت را برای گوش دادن ایمن به موسیقی به‌وسیله هدفون در نظر گرفته‌اند. این قانون، ۸۰/۹۰ نام دارد و طبق آن، اگر با شدت صدایی به‌میزان ۸۰ درصد ولوم دستگاه پخش‌کننده خود به موسیقی گوش می‌کنید، نباید گوش خود را به مدت بیش از ۹۰ دقیقه در معرض این صدا قرار دهید.
اگر با استفاده از دستگاه‌هایی همچون امپلیفایر هدفون به موسیقی گوش می‌کنید یا این مقادیر درصدی در رابطه با شدت صدا برایتان مبهم هستند و می‌خواهید شدت صدای ایمن را با اعدادی معتبرتر و در واحد دسی‌بل بدانید، باید بگوییم که شدت صدای ۸۰ دسی‌بل، حداکثر شدت صدای ایمن برای گوش دادن طولانی‌مدت به موسیقی است. این شدت صدا، تقریباً چیزی در بین صدای یک رستوران شلوغ و یک خیابان پرترافیک است. اگر با استفاده از آیفون (iPhone) به موسیقی گوش می‌کنید، می‌تواند با ورود به زیرمنوی Sounds & Haptics در تنظیمات تلفن همراه خود و فعال‌سازی گزینه Reduce Loud Audio از بخش Headphone Safety، حداکثر شدت صدای هدفون خود را به‌میزانی کمتر از ۸۰ دسی‌بل محدود کنید.
بهینه‌سازی فیزیکی هدفون با توجه به شکل سر و گوش
هدفون نیز همچون یک لباس، باید فیت و اندازه‌ای مناسب با شکل و اندازه سر شما داشته باشد. فیت یک هدفون، تأثیری مستقیم بر روی راحتی و کیفیت صدای آن دارد و امری تعیین‌کننده در تجربه کاربری کلی آن است.
در هدفون‌های دور گوش، ایرکاپ‌ها باید با قرارگیری در اطراف گوش شما، آن را به‌طور کامل در بر بگیرند و هیچ فشار ناخوشایندی نیز به هیچ بخشی از سر و گوش شما وارد نکنند. امروزه اکثر هدفون‌های موجود در بازار، به هدبندی قابل تنظیم مجهز هستند که تغییر اندازه هدفون بر اساس اندازه سر شما را امکان‌پذیر می‌کنند. بحث فیت هدفون‌ها و ایرفون‌ها را می‌توان به تن‌خور یک کت تشبیه کرد: اگر یک کت برای شما بیش‌ازحد تنگ یا گشاد باشد، نه‌تنها زیبایی تیپ شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، بلکه تجربه‌ای ناخوشایند را از پوشیدن آن نیز برایتان رقم خواهد زد.
در ایرفون‌ها، ایرتیپ‌ها بخش اصلی تعیین‌کننده فیت بر اساس شکل و اندازه گوش شما به شمار می‌روند و از این رو، شرکت‌های سازنده معمولاً چند جفت مختلف از این قطعه، در اندازه‌ها و انواع مختلف، با جنس‌های سیلیکونی و فومی را در بسته‌بندی محصول خود قرار می‌دهند تا امکان تجربه فیتی بهینه را همراه با کیفیت صدا و ایستایی بالا، به کاربران مختلف ارائه کنند.
اگر یک هدفون دور گوش یا روی گوش دارید و در هنگام استفاده از آن، احساس سردرد یا گوش‌درد می‌کنید یا اینکه صرفاً احساس می‌کنید هدفون فشار بیش‌از‌حدی به گوش شما وارد می‌کند، احتمالاً هدبند هدفون شما دارای فشار گیره‌ای یا کلمپینگ فورس (clamping force) بالایی است. این پدیده، در بسیاری از هدفون‌ها، خصوصاً مدل‌های استودیویی حس می‌شود و خوشبختانه، حل آن بسیار آسان است. ساده‌ترین روش برای کاهش فشار گیره‌ای هدفون، این است که هدبند آن را در اندازه‌ای بزرگتر تنظیم کنید. اما اگر حتی با تنظیم هدبند در آخرین حالت ممکن نیز فشار وارده آن به سر و گوش شما زیاد بود، می‌توانید هدبند آن را در دو دست خود بگیرید و آرام‌آرام و با احتیاط بسیار زیاد به سمت بیرون خم کنید تا به این شکل، آن را باز‌تر کنید و فشار آن به گوش را کاهش دهید. در نظر داشته باشید که این راه‌حل، تنها برای هدفون‌هایی با هدبند فلزی و مستحکم قابل انجام است و در صورت انجام آن بر روی هدفون‌هایی با هدبند پلاستیکی، ممکن است باعث شکستن هدبند بشوید! اگر خم کردن هدبند با دست برایتان نگران‌کننده است، می‌توانید هدفون خود را بر روی یک شیء بزرگتر از سر خود قرار دهید و آن را حدود یک روز بر روی این شیء بگذارید تا هدبند آن به‌تدریج شکل بگیرد و فشار آن بر روی گوش شما کاهش یابد. این راه‌حل خصوصاً برای هدفون‌های نو می‌تواند بسیار مفید باشد.
آیا پس از مدتی استفاده از هدفون، بخش بیرونی گوش‌هایتان دچار درد یا کوفتگی می‌شود؟ از آنجا که اکثر هدفون‌ها با توجه به اندازه سر و گوش اکثریت افراد طراحی شده‌اند، بسیاری از افرادی که از نظر فیزیک سر و گوش خود در اقلیت قرار دارند، معمولاً در استفاده از آنها دچار درد در سر و گوش خود می‌شوند. اما چگونه می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد؟ در پله اول، اگر هدفون شما در بخش ایرکاپ‌های خود قابلیت چرخش دارد، پس احتمالاً می‌توانید این بخش را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که با شکل خاص سر و گوش شما همگام‌تر شود. اما اگر این راهکار مشکل‌گشا نبود، باید به دنبال هدفونی باشید که تطابقی بیشتر با اندازه و شکل سر و گوش شما دارد. در صورتی که دچار درد در گوش خود می‌شوید، یک راه بسیار مفید، استفاده از اندازه و یا نوعی متفاوت از ایرتیپ است. برای مثال، ایرتیپ‌های فومی می‌توانند به‌شکلی بسیار کامل‌تر با حفره گوش هماهنگ می‌شوند و راحتی بالاتری را به ارمغان می‌آورند.
یکی دیگر از مشکلات رایج کاربران هدفون، بروز درد و ناراحتی در بخش بالایی سر در حین استفاده از این وسیله است. اگر شما نیز دچار این مشکل هستید، احتمالاً هدفون شما فشار گیره‌ای کافی را به گوش‌های شما وارد نمی‌کند و به این نحو، کل وزن آن بر روی بالای سر شما متمرکز می‌شود. همچنین ممکن است ضخامت و میزان پدهای هدبند کافی نباشد و سطح آن برای سر شما بیش‌ازحد سخت باشد. هدفون‌هایی با فشار گیره‌ای کم، معمولاً باعث بروز درد در بالای سر کاربر می‌شوند؛ زیرا وزن آنها به‌شکلی برابر بر روی سر تقسیم نمی‌شود و بخش بالایی سر باید تمام وزن آنها را بر روی خود تحمل کند. آسان‌ترین راه برای حل این مشکل، تنظیم هدبند در اندازه‌ای کوچک‌تر است. اما اگر حتی با تنظیم هدبند در کوچک‌ترین حالت ممکن نیز باز هم حس کردید ایستایی آن بر روی سر شما کم است، می‌توانید کارهایی معکوس مراحلی که برای کاهش کلمپ فورس در هدفون ارائه کردیم را انجام دهید. در واقع، شما می‌توانید با خم کردن یک هدبند فلزی و مقاوم به سمت داخل یا بستن آن به‌وسیله یک کش یا بست زیپی به‌مدت یک الی دو روز، فشار گیره‌ای آن را کمی افزایش دهید. همچنین روکش‌هایی نیز برای هدبند هدفون در بازار وجود دارد که با نصب آنها بر روی هدبند، می‌توانید نرمی آن را افزایش دهید و راحتی هدفون را بهبود دهید.
توجه به بهداشت در استفاده از هدفون و روش‌هایی اصولی برای تمیز کردن آن
طبق مطالعه‌ای که توسط وب‌سایت SeniorLiving.org انجام شده است، یک ایرفون معمولی می‌تواند میزان باکتری تا ۲۷۰۰ برابر یک تخته گوشت و تا ۳۳۰ برابر یک پیشخوان آشپزخانه را در خود حمل کند. از آنجا که ایرفون در حفره داخلی گوش شما قرار می‌گیرد، سطح آن به فضایی گرم، بسته و بسیار مناسب برای تکثیر انواع میکروب و باکتری‌های بیماری‌زا تبدیل می‌شود. اما نکته نگران‌کننده اینجاست که شما با استفاده از ایرفون خود، تمامی این میکرواورگانیسم‌های خطرناک را وارد گوش و بدن خود می‌کنید.
مطمئناً می‌دانید که به اشتراک گذاشتن ایرفون با افراد دیگر، کاری بهداشتی نیست. در واقع، استفاده از ایرفونی که متعلق به فرد دیگر است، می‌تواند باعث ورود باکتری‌هایی جدید و متعدد به گوش شما شود و خطر بروز بیماری را در شما افزایش دهد. تصور کنید ممکن است فردی که ایرفون را به شما قرض داده است، با تلفن همراه و ایرفون خود به دستشویی رفته باشد، در هنگام حضور در دستشویی دستان مملو از باکتری خود را به صفحه تلفن همراه خود زده باشد و سپس، با همان دست‌ها، ایرفون‌های خود را در گوش خود قرار داده است و بعد از همه اینها، تازه دستان خود را شسته باشد! می‌دانید که چنین چیزی اصلاً غیرممکن نیست و همین امر نیز باعث می‌شود بگوییم هیچ‌گاه از ایرفون فرد دیگری استفاده نکنید و ایرفون خود را نیز به هیچ‌کس قرض ندهید!
تجمع صمغ گوش و افزایش تولید آن در گوش نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که در استفاده از هدفون ممکن است با آن مواجه شوید. تمامی انواع هدفون، از مدل‌های داخل گوش (ایرفون) تا مدل‌های روی گوش و دور گوش، می‌توانند باعث بروز این مشکل در گوش شما شوند؛ اما طبق مطالعات انجام‌شده توسط متخصصین گوش و حلق و بینی، از آنجا که ایرفون‌ها مستقیماً درون گوش کاربر خود قرار می‌گیرند، تأثیری شدیدتر در تولید صمغ گوش دارند و می‌توانند از این نظر برای کاربر بیشتر مشکل‌ساز شوند. بنابراین، اگر کاربر ایرفون هستید و شنوایی‌تان به دلیل تجمع صمغ گوش در گوش‌ها دچار مشکل می‌شود، توصیه می‌کنیم به سراغ مدل‌های روی گوش و دور گوش بروید.
البته این به این معنا نیست که کاربران هدفون‌های روی گوش و دور گوش به‌کلی از مشکلات باکتریال و شنوایی ناشی از استفاده از هدفون مصون هستند؛ بلکه این انواع هدفون نیز طبیعتاً پس از تماس با پوست و موی سر شما، عرق، سلول‌های پوستی مرده و ترشحات پوست شما را به خود جذب می‌کنند و به دنبال آن، حامل میزانی قابل توجه از باکتری‌ها هستند. از این رو، توصیه می‌کنیم فارغ از نوع هدفون خود، پس از استفاده از این وسیله، آن را با مواد و وسایل ضدعفونی‌کننده مناسب، به‌صورت مرتب تمیز کنید تا از تجمع باکتری‌ها و میکروب‌های بیماری‌زا در آن جلوگیری به عمل آورید. یک دستمال آغشته به مواد ضدعفونی‌کننده مناسب می‌تواند وسیله‌ای عالی برای تمیز کردن تمامی انواع هدفون باشد. همچنین بهتر است زمانی که از هدفون خود استفاده نمی‌کنید، آن را در فضایی خشک، دربسته، تمیز و عاری از گردوخاک قرار دهید تا از کثیف شدن آن جلوگیری کنید.
سخن آخر
در نهایت، به یاد داشته باشید که با لذت بردن از موسیقی‌های موردعلاقه‌تان به‌وسیله هدفون، لزوماً به گوش‌های خود آسیب نخواهید زد؛ اما برای استفاده اصولی از این وسیله، باید عاداتی سالم را برای خود در نظر بگیرید و از گوش‌ها و هدفون خود به‌شکلی اصولی مراقبت کنید تا بتوانید سال‌های سال، بدون ضعف سیستم شنوایی و همچنین افت کیفیت هدفون، از گوش دادن به موسیقی نهایت لذت را ببرید! ما در گیتارایران معتقدیم که گوش‌های شما نیز نیازمند همان مقدار توجهی هستند که شما در ساخت یک پلی‌لیست به خرج می‌دهید! پس از گوش‌های خود مراقبت کنید تا صدای زندگی‌تان همواره رسا و زیبا باقی بماند! امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و با بهره‌گیری از نکات ذکرشده در آن، بتوانید به‌شکلی اصولی و بهینه، از گوش دادن به موسیقی با هدفون خود لذت ببرید!
منبع: Sweetwater
مترجم: امیر تولی