آیا تا کنون پیش آمده است که با استفاده از میکروفون، یک لاین وکال را ضبط کرده باشید و پس از اتمام ضبط، از ماهیت گوشخراش صدای ضبطشده ناراضی باشید و نویزهایی بسیار را در آن بشنوید؟ تلفظ برخی از حروف، باعث میشود که میکروفون بسیار سریع به اوج حد سیگنال ورودی خود برسد و به این دنبال آن، سیگنال در حال ضبط دچار اعوجاج یا همان دیستورشن شود. این حروف، حروف انفجاری یا انسدادی نامیده میشوند و حرفهایی چون «پ» و «ب» هستند. هوای خروجی از دهان در تلفظ این حروف، دیافراگم میکروفون را بیشازحد تحمل آن به حرکت درمیآورد و باعث بروز نویز در سیگنال میشود. اما خوشبختانه راهحلی آسان برای رفع این مشکل وجود دارد و آن هم قرار دادن یک فیلتر در میان دهان شما و میکروفون است.
این فیلتر ویژه که پاپ فیلتر (pop filter) یا پتگیر نام دارد، یک فیلتر پارچهای است که در روبروی دهان شما قرار میگیرد و با جذب و کنترل شدت هوای خروجی از دهان در هنگام ادای حروف انفجاری، از رسیدن آن به میکروفون جلوگیری میکند و به این شکل، ضبطی عاری از نویز و دیستورشن را برای شما به ارمغان میآورد. در بسیاری از مواقع، پس از خرید میکروفون و باز کردن جعبه آن، با یک پاپ فیلتر هم مواجه میشوید؛ اما بسیاری از میکروفونها هم بدون پاپ فیلتر به دست خریدار میرسند و باید یک نمونه از آن را بهصورت جداگانه تهیه کنید.
اما پاپ فیلتر دقیقاً چیست و آیا برای دسترسی به فواید آن در ضبط صدا، نیاز است که حتماً مبلغی را هزینه کنیم و یک نمونه آماده از آن را خریداری کنیم؟
در این مطلب، قصد داریم ساختار یک پاپ فیلتر را بهشکلی دقیق بررسی کنیم و همچنین روشهایی برای ساخت یک این وسیله را نیز با شما به اشتراک بگذاریم. همچنین در ادامه، به مزایا و معایب استفاده از پاپ فیلترهای خانگی در ضبط صدا نیز اشاره خواهیم کرد.
پاپ فیلتر دقیقاً چیست؟
همانطور که گفته شد، پاپ فیلتر ابزاری است که وجوه خشن و گوشخراش موجود در صدای شما در هنگام تلفظ حروفی خاص را از آن میزداید و بدین شکل، صدای شما را بهشکلی تمیزتر برای ضبط به میکروفون انتقال میدهد.
نویز در ضبط صدا معمولاً هیچ ارتباطی با کیفیت میکروفون ندارد و حتی اگر بودجه زیادی را صرف خرید میکروفون استودیویی کنید و بهترین نمونه موجود در بازار را نیز در اختیار داشته باشید، نیاز است که برای ضبط صدا با بالاترین کیفیت ممکن و جلوگیری از بروز دیستورشن در صدای ضبطشده، یک پاپ فیلتر درستوحسابی در روبروی آن قرار دهید.
در حین ضبط، برخی از اصوات باعث میشوند که فرکانسهای بالا و پایین در سیگنال ضبطشده توسط میکروفون به بالاترین حد تحمل تجهیزات صوتی برسند و بدین شکل، اعوجاج در سیگنال ضبطشده رخ دهد و کیفیت آن تحتالشعاع قرار گیرد. افزودن یک پاپ فیلتر میان دهان شما و میکروفون، میتواند این اصوات را پیش از رسیدن به میکروفون ملایمسازی کند و در نتیجه، ضبطی باکیفیتتر را برای شما رقم بزند.
سادهترین پاپ فیلترها از موادی تافتهشده همچون پارچههای نایلونی ساخته شدهاند که در ساخت وسایلی همچون جوراب زنانه نیز بهکار میرود. در واقع، شما میتوانید یک شیء پارچهای همچون جوراب زنانه را بر روی یک چارچوب دایرهایشکل بکشید و آن را به یک پایه نگهدارنده متصل کنید و در نهایت، این مجموعه را نیز به پایه میکروفون وصل کنید. پس از انجام این مراحل، یک پتگیر کامل و استاندارد در اختیار دارید که میتواند نویز و هوای ناشی از تلفظ حروف انفجاری را به بهترین شکل از صدای شما حذف کند و باعث ضبط صدا با کیفیتی بالاتر شود.
پاپ فیلترها همچنین بهداشت را نیز در استودیو بهبود میدهند؛ زیرا میان دهان خواننده و میکروفون قرار میگیرند و به این شکل، از برخورد آب دهان با میکروفون جلوگیری میکنند. در صورتی که هر خواننده یا گویندهای پاپ فیلتر خود را به همراه داشته باشد و یا اگر این وسیله بهطور مرتب در استودیو تمیز شود، هیچگاه نیاز نیست که نگران برخورد دهانتان با پاپ فیلتر یا میکروفون باشید و میدانید که این وسایل کاملاً تمیز هستند.
علاوه بر اینها، افزودن یک پتگیر به ستاپ استودیوییتان، میتواند بازده کلی شما را نیز در تولید محتوای صوتی بالا ببرد؛ زیرا در نتیجه استفاده از این وسیله، ایرادات صوتی لاین ضبطشده کاهش مییابد و دیگر نیازی به انجام ادیتهای پیچیده بر روی آن نخواهید داشت و همچنین معمولاً در همان چند برداشت اول نیز میتوانید به نتیجه دلخواه خود دست یابید.
چرا باید بهجای خرید پاپ فیلتر میکروفون، یک نمونه از آن را برای خود بسازیم؟
یکی از دلایلی که ساخت یک پاپ فیلتر را به جای خرید آن توصیه میکنیم، طبیعتاً محدودیت بودجه برای خرید تجهیزات استودیویی است. بنابراین، اگر نمیخواهید برای خرید یک پاپ فیلتر میکروفون آماده هزینه کنید، باید بدانید که میتوانید یک نمونه کاملاً کاربردی از این وسیله را بهآسانی و با استفاده از سادهترین اشیاء در خانه بسازید. اگر یک رختآویز مفتولی و یک جوراب زنانه نو در خانه دارید، میتوانید یک پاپ فیلتر برای استودیوی خود بسازید.
اما بهجز این موارد، برخی از افراد با استفاده از وسایلی همچون در ظرفهای پلاستیکی مواد غذایی، انواع جوراب پارچهای، کارگاههای گلدوزی، فوم و یا توریهای پارچهای در و پنجره نیز پت گیرهایی ساختهاند که بهخوبی وظیفه خود را انجام میدهند.
مزایا و معایب پاپ فیلترهای خانگی
در حالی که ساخت پاپ فیلترهای خانگی میتواند راهی عالی برای تجربه مزایای این وسیله، بدون صرف مبالغی قابل توجه برای خرید نمونههای آماده و کارخانهای باشد، اما ممکن است که این نوع از پاپ فیلتر برای همه تولیدکنندگان محتوای صوتی نیز مناسب نباشد.
در ادامه، به چندی از مهمترین مزایا و معایب پاپ فیلترهای خانگی میپردازیم:
مزایای پاپ فیلترهای خانگی
- ساخت و راهاندازی آسان
- راهی بسیار کمهزینه و بعضاً رایگان برای تجربه فواید کیفی پاپ فیلتر در ضبط صدا
- محافظت از میکروفون در برابر عوامل خارجی چون رطوبت دهان
- عملکرد نزدیک به نمونههای استاندارد کارخانهای در دفع نویز ناشی از تلفظ حروف انفجاری و کاهش پدیده کلیپینگ در لاین ضبطشده
معایب پاپ فیلترهای خانگی
- دوام بسیار پایینتر از نمونههای حرفهای و کارخانهای
- این وسایل بسته به نوع پارچهای که در ساخت آنها مورد استفاده قرار گرفته است، ممکن است فرکانسهای صوتی مفید را نیز از لاین در حال ضبط حذف کنند و باعث افت کیفیت صدا شوند
- پایداری گیرههای نصب پاپ فیلترهای حرفهای و کارخانهای، بسیار بالاتر از گیرهای است که بر روی نمونه دستساز خود نصب میکنید
- پاپ فیلترهای کارخانهای، ظاهری بهتر دارند و شکل و شمایلی حرفهایتر به استودیوی شما میبخشند
روش ساخت انواع پاپ فیلتر خانگی
حال که بهخوبی با پاپ فیلتر و فواید آن در پروسه ضبط صدا آشنا شدید، بیایید چند نوع مختلف از پاپ فیلترهای خانگی را به شما معرفی کنیم و با روش ساخت آنها نیز آشنا شویم.
پاپ فیلتر ساختهشده از مفتول رختآویز و جوراب شلواری
اگر مفتول رختآویز را بهشکل دایره درآورید و یک جوراب شلواری بر روی بکشید، در عرض چند دقیقه میتوانید یک پاپ فیلتر باکیفیت و کاربردی بسازید. این وسیله، ساختاری بسیار ساده دارد و ساختن آن نیز کاری آسان و تقریباً رایگان است.
برای ساخت چنین ابزار کارآمدی، به یک رختآویز فلزی مفتولی، یک جوراب شلواری زنانه نایلونی و یک انبردست نیاز دارید و باید طبق مراحل زیر عمل کنید:
- رختآویز را با استفاده از انبردست بهطور کامل از شکل اولیهاش خارج کنید و بهشکل دایره درآورید. نیازی نیست که این دایره بینقص باشد و تنها کافیست که آن را گرد کنید.
- جوراب شلواری را بردارید و آن را بهصورتی سفت و محکم بر روی این مفتول دایرهایشکل بکشید.
- بخش پایینی جوراب شلواری که باز است را بهوسیله یک نوارچسب یا کش پول بر روی شاسی فلزی مستحکم کنید.
- با استفاده از انبردست، بخشی از شاسی ساختهشده را خم کنید و بهشکل یک قلاب درآورید تا بتوانید آن را بهنحوی ایمن به استند میکروفون خود متصل کنید.
- بهجای انجام مرحله قبل، شما میتوانید با استفاده از هر نوعی از گیره و اتصال آن به پاپ فیلتری که ساختهاید نیز آن را بهآسانی بر روی پایه میکروفون استودیویی نصب کنید.
استفاده از یک جوراب بهعنوان پاپ فیلتر میکروفون
اگر وقت کافی برای ساخت پاپ فیلتر ذکرشده یا پول کافی برای خرید یک پاپ فیلتر حرفهای را ندارید، میتوانید از یک جوراب نیز بهعنوان پتگیر استفاده کنید. هر جورابی برای این کار قابل استفاده است؛ اما بدیهی است که جورابهای نازکتر نتایج کیفی بهتری را به دنبال خواهند داشت و یک جوراب پشمی ضخیم برای این کار چندان مناسب نیست.
در هر صورت، در نظر داشته باشید که این روش در حالی که میتواند نویز ناشی از تلفظ حروف انفجاری در صدای ضبطشده را کاهش دهد یا حذف کند، اما به احتمال قوی، تأثیری منفی و مشهود نیز بر روی کیفیت صدای نهایی خواهد داشت.
برای این که از یک جوراب بهعنوان پتگیر استفاده کنید، تنها کافیست که آن را بر روی میکروفون خود بکشید و سپس، به ضبط صدا بپردازید. اما توجه کنید که این جوراب نو و کاملاً تمیز باشد!
همچنین، جوراب میتواند وسیلهای کاربردی برای محافظت از میکروفون در برابر آب دهان و بهبود بهداشت در استودیو نیز باشد. در واقع، اگر قرار است که چندین هنرمند به استودیوی شما مراجعه کنند و در آن به ضبط صدای خود بپردازند، میتوانید برای هر یک از آنها از یک جوراب نو استفاده کنید و زمانی که کار آنها با میکروفون تمام میشود، جوراب را از میکروفون جدا کرده و با جایگزین کردن آن با یک جوراب دیگر، میکروفون را برای فرد بعدی آماده کنید. بدین شکل میتوانید بدون صرف هیچ هزینهای، جلسه ضبطی بهداشتی را در استودیو داشته باشید و از شیوع بیماریها در محیط کار خود جلوگیری کنید؛ هر چند که طبیعتاً این روش اصلاً حرفهای نیست و احتمالاً به هیچ وجه مورد استقبال افرادی که به استودیوی شما مراجعه میکنند، قرار نخواهد گرفت!
پاپ فیلتر میکروفون ساختهشده از کارگاه گلدوزی
روش دیگر برای ساخت یک پاپ فیلتر خانگی، استفاده از یک حلقه گلدوزی یا همان کارگاه گلدوزی است. شما میتوانید با استفاده از این وسیله ساده و ارزانقیمت، یک پاپ فیلتر بسیار کارآمد، با ظاهری زیبا و تقریباً حرفهای بسازید و آن را در استودیوی خود بهکار بگیرید. کارگاه گلدوزی با قیمتی مناسب، هم بهصورت آنلاین و هم در فروشگاههای خرازی (فروش لوازم مربوط به خیاطی و هنرهای مربوطه) قابل خریداری است و میتواند بهآسانی به یک پاپ فیلتر کارآمد تبدیل شود.
برای ساخت یک پاپ فیلتر از یک کارگاه گلدوزی، باید طبق مراحل زیر عمل کنید:
- یک کارگاه گلدوزی با اندازهای در حدود ۶ اینچ را انتخاب یا خریداری کنید.
- قفل کارگاه را باز کنید و آن را به حالت کاملاً باز درآورید.
- پارچه موردنظر خود برای ساخت پاپ فیلتر را بر روی کارگاه قرار دهید و آن را بهخوبی بر روی لبههای این حلقه بکشید. بهترین پارچه برای ساخت این وسیله نیز پارچه نایلونی یا همان جوراب شلواری است.
- همزمان با اینکه پارچه را بهطور محکم و سفت بر روی سطح کارگاه قرار دادهاید، حلقه داخلی آن را مجدداً درون حلقه بزرگ بیرونیاش قرار دهید و قفل آن را ببندید.
- شما میتوانید با استفاده از قفل کارگاه گلدوزی، یک میله برای نصب گیره نیز به پاپ فیلتر خانگی خود متصل کنید.
- پس از این مرحله، تنها کافیست که گیره نصبشده بر روی قفل کارگاه گلدوزی را بر روی استند میکروفون متصل کنید تا بتوانید استفاده از پاپ فیلتر خانگی خود را آغاز کنید.
پاپ فیلتر ساختهشده از ظروف پلاستیکی غذا
شاید بتوان این نوع از پاپ فیلتر خانگی را نزدیکترین نمونه به پاپ فیلترهای کارخانهای و حرفهای دانست؛ اما ساخت آن، از انواع دیگر پاپ فیلتر خانگی دشوارتر و پیچیدهتر است و برای انجام آن، باید مجموعهای تقریباً کامل از ابزارآلات را در اختیار داشته باشید. اما با وجود این که باید برای ساخت این نوع از پاپ فیلتر، زمانی قابل توجه را صرف کنید و ظرافتی بسیار نیز به خرج دهید، نتیجه آن کاملاً ارزش این تلاش را دارد و باعث ساخت یک وسیله استودیویی زیبا با ظاهری شبیه به نمونههای کارخانهای میشود که میتواند به بهترین شکل ممکن، نویز حروف انفجاری را از میکروفون شما دور کند.
همانطور که گفته شد، برای ساخت این نوع از پاپ فیلتر، نیاز به مجموعهای از ابزارها دارید که از مهمترینهای آنها میتوان به کاتر، اسپری رنگ مشکی، مفتول نسبتاً ضخیم، قیچی و یک چسب قدرتمند (ترجیحاً از نوع حرارتی) اشاره کرد. اما بهجز این موارد، شما به یک ظرف پلاستیکی نگهداری غذا، همچون ظرفهایی که رستورانها در آن سوپ میریزند نیز نیاز خواهید داشت. درست است که فهرست ابزارهای مورد نیاز برای ساخت این نوع از پاپ فیلتر نسبت به انواع دیگر آن بسیار طولانیتر است، اما تمامی این موارد، قابل دسترس و ارزانقیمت هستند و میتوانید نهایتاً با یک سفر کوتاه به خیابان اصلی محلهتان نیز تمامی آنها را با صرف هزینهای کم خریداری کنید. این ابزارها مجموعاً قیمتی بسیار کمتر از یک پاپ فیلتر کارخانهای دارند و همچنین در آینده نیز میتوانند برای کاربریهای دیگر مورد استفاده قرار گیرند.
یادگیری ساخت پاپ فیلتر با استفاده از ظرف غذا، با خواندن متن کاری چندان آسان نیست و پیشنهاد میکنیم این ویدیو را مشاهده کنید. اما در صورتی که امکان مشاهده ویدیوی مذکور را ندارید و یا ترجیح میدهید این کار را با مطالعه یک متن بیاموزید، در ادامه روش ساخت این وسیله را در قالب یک راهنمای مکتوب نیز ذکر کردهایم:
- در ظرف پلاستیکی غذا را باز کنید و قاب دور در آن را بهوسیله کاتر از بخش مرکزیاش جدا کنید.
- قاب در ظرف را کنار بگذارید و محل قرارگیری در بر روی ظرف را با کاتر ببرید و از آن جدا کنید.
- اکنون، دو حلقه در اختیار دارید که میتوانید آنها را درون یکدیگر قرار دهید و یک شاسی گرد پلاستیکی از آنها بسازید.
- این دو حلقه را بهصورت جداگانه بر روی سطحی صاف قرار دهید و با استفاده از یک اسپری رنگ پلاستیک بهرنگ مشکی مات رنگآمیزی کنید. یک لایه رنگ برای این کار کافیست و ظاهری خوب به این قطعات میبخشد. توجه داشته باشید که ممکن است فشار هوای اسپری، این حلقهها را از روی سطحی که قرار گرفتهاند حرکت دهد؛ بنابراین، خوب است که بخش زیری آنها را بهوسیله یک نوارچسب بر روی آن سطح بچسبانید تا از این اتفاق جلوگیری کنید. شایان ذکر است که این مرحله الزامی نیست، اما تأثیر بسیاری بر روی ظاهر پاپ فیلتر شما دارد.
- پس از خشک شدن رنگ حلقهها، یک پارچه نایلونی با بافت نسبتاً درشت، ترجیحاً بهرنگ مشکی را در میان آنها قرار دهید و حلقهها را بر روی یکدیگر قفل کنید.
- باقیمانده پارچه در بیرون حلقه را بهوسیله قیچی ببرید تا ساختار کلی پاپ فیلتر شما آماده شود.
- یک مفتول ضخیم را بهشکل علامت سوال درآورید و بخش گرد آن را درون شیار پشتی حلقه پاپ فیلتر قرار دهید.
- مفتول را بهوسیله یک چسب قدرتمند به این بخش بچسبانید.
- به بخش انتهایی این مفتول، یک گیره با مکانیزم اتصالی مناسب را متصل کنید تا بتوانید پاپ فیلتر زیبا و کارآمدی که ساختهاید را بهآسانی به استند میکروفون خود وصل کنید.
در نتیجه انجام این مراحل، شما یک پاپ فیلتر کارآمد با ظاهر و ساختاری بسیار شبیه به یک نمونه حرفهای و کارخانهای در اختیار خواهید داشت.
سخن آخر
در نهایت، باید بدانید که چه یک فرد مجرب و حرفهای در دنیای ضبط صدا باشید و چه بخواهید برای اولین بار این کار را انجام دهید و وارد این عرصه شوید، پاپ فیلتر یک وسیله کاربردی و کاملاً الزامی برای استفاده در پروسه ضبط صداست که میتواند بازدهی بالاتری را به جلسات ضبط شما ببخشد و کیفیت لاینهای ضبطشده را نیز بهشکلی مشهود بهبود دهد.
اگر این وسیله را اکنون در اختیار ندارید اما قرار است که به ضبط وکال بپردازید و به هر دلیلی نمیتوانید اکنون یک پاپ فیلتر خریداری کنید، پیشنهاد میکنیم یکی از راههای ذکرشده در این مطلب را پیش بگیرید و بهآسانی و با صرف هزینهای بسیار ناچیز، یک پاپ فیلتر کاربردی برای خود بسازید.
امیدواریم که با مطالعه این مطلب و استفاده از نکات آن، بتوانید زین پس با کیفیتی بالاتر و بهشکلی حرفهایتر به ساخت موسیقی پردازید.
عجیبترین ترفندی که شما برای رفع نیاز به یک وسیله حرفهای در استودیو بهکار گرفتهاید چه بوده است؟ آیا از نتیجه این ترفند رضایت داشتهاید؟ از شما دعوت میکنیم که پاسخ خود به این سوالات را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: Voices
نویسنده: Keaton Robbins