شخصیسازی ظاهر گیتار الکتریک، حرکتی جذاب است که میتوانید با استفاده از آن، ساز را به یک وسیله کاملاً ویژه و خاص برای خود تبدیل کنید. همانطور که افراد بسیاری خودرو، اسکیتبورد و حتی دیوارهای خانه خود را به سلیقه خود شخصیسازی میکنند، برخی از گیتاریستها نیز جزئیاتی را به ظاهر گیتار خود میافزایند تا آن را بیشتر و بیشتر به یک ساز اختصاصی برای خود تبدیل کنند. در واقع، وقتی یک وسیله چنین نقشی اساسی در زندگیمان ایفا میکند، چرا با تغییر ظاهر آن، کمی به آن عشقورزی نکنیم؟
نوازندگان بیشماری در طول تاریخ، ساز خود را شخصیسازی کردهاند و برخی حتی بر روی آن نقاشیهایی زیبا و جالب کشیدهاند. در این مطلب خواندنی، قصد داریم برخی از مشهورترین این افراد را به شما معرفی کنیم و گیتار آنها و نقاشی انجامشده بر روی آن را نیز بهصورت اجمالی مورد بررسی قرار دهیم.
گیتار Frankenstein متعلق به ادی ون هیلن
در دهه هفتاد میلادی، ادی ون هیلن (Eddie Van Halen) گیتار استرتوکستر خود ملقب به فرنکنشتاین (Frankenstein) یا فرنکناسترت (Frankenstrat) را به طرحی جالب مزین کرد که امروزه تقریباً هر گیتاریست و موسیقیدوستی آن را میشناسد و بهجرأت میتوان آن را یکی از مشهورترین طراحیهای گیتار الکتریک در دنیا دانست. برخی از طرفداران ادی بهقدری این طرح را پسندیدهاند که حتی خودرو یا موتورسیکلت خود را نیز به آن مزین ساختهاند. ون هیلن بعدها این طرح را در گیتارهای دیگر خود، از جمله بامبلبی (Bumblebee) نیز بهکار گرفت و بهنوعی نام خود را با این طرح مترادف ساخت.
فرنکنشتاین در اصل یک گیتار الکتریک سفیدرنگ بود که ادی بعدها رنگ سفید آن را با یک لایه از رنگ قرمز مخصوص دوچرخه از برند شوین (Schwinn) پوشاند. با وجود اینکه این طرح قرمز با خطوط مشکی و سفید، به طرح گیتار ادی ون هیلن مشهور است، اما جالب است بدانید که او نخستین کسی نیست که گیتار خود را به این طرح مزین ساخته است! در واقع، این افتخار نصیب چیپ کینمن (Chip Kinman)، گیتاریست گروه پانک-راک دیلز (The Dils) میشود. به احتمال زیاد، ون هیلن نیز با الهامگیری از کینمن این طرح را بر روی گیتار خود اجرا کرده است.
ما اخیراً با چیپ که هنوز نیز در عرصه موسیقی فعال است، مصاحبه کردهایم و او درباره اصالت طرح گیتار ون هیلن چنین گفت: «من گیتار خود را در اوایل سال ۱۹۷۷ به این طرح خطخطی مزین کردم و به یاد دارم که ون هیلن و همگروهیان او، در کنسرتی که پس از این کار اجرا کردم، جزو تماشاچیان بودند و گیتار من را با این طرح دیدند. تاریخ مکتوب این اجرا و پوستر آن را هنوز در اختیار دارم و و مطمئنم که آن را پیش از اینکه ادوارد (ادی ون هیلن) گیتار خود را به این طرح مزین کند، انجام دادهام. بنابراین، احتمال میدهم که او از گیتار من الهام گرفته باشد و به دنبال آن، این طرح را بر روی گیتار خود اجرا کرده است. این طرح جذابیتی بسیار بر روی گیتار ادی داشت، اما نمیدانم که ریشه آن دقیقا چه بوده است؛ زیرا هرگز پس از آن ادی را شخصاً ملاقات نکردم. به هر حال، باعث افتخار و لذت من است که در داستان درخشان ون هیلن و سازهای او نقش داشتهام.»
Monterey Stratocaster متعلق به جیمی هندریکس
کمتر کسی در دنیا وجود دارد که تصویر جیمی هندریکس (Jimi Hendrix) در حال زانو زدن در کنار یک گیتار در حال سوختن را ندیده باشد و احتمالاً همین تصویر موسیقیدوستان بسیاری را به خرید گیتار الکتریک ترغیب کرده است!
این صحنه بهیادماندنی در جشنواره Monterey Pop Festival در سال ۱۹۶۷ رخ داد. هندریکس، یک شب پیش از این اجرا، گیتار الکتریک فندر استرتوکستر خود که تولید سال ۱۹۶۵ بود را با استفاده از لاک ناخن، به طرحی گلدار و بامزه مزین ساخت و در روز اجرا، آن را تنها برای نواختن آخرین قطعه، یعنی Wild Thing در دست گرفت و سپس آن را سوزاند. خاکسترها و چوبهای سوخته باقیمانده از این گیتار در سال ۲۰۰۸ و طی یک مزایده، با قیمت دویست و هشتاد هزار پوند به فروش رسید. با وجود اینکه این مبلغ برای یک گیتار سوخته رقمی بسیار بالا به شمار میرود، اما بسیار کمتر از مبلغ ۱.۸ میلیون دلاری است که پل آلن (Paul Allen) برای خرید گیتار استرتوکستر مشهور هندریکس، ملقب به Woodstock Strat، پرداخت.
شاید امروز تنها قطعاتی تقریباً غیرقابل شناسایی از گیتار نقاشیشده و سوخته هندریکس به جا مانده باشد؛ اما این ساز تا ابد بخشی مهم از تاریخ موسیقی راک باقی خواهد ماند.
Rocky Stratocaster متعلق به جورج هریسون
در سال ۱۹۶۱، مدیر برنامههای گروه موسیقی بیتلز (The Beatles)، یعنی برایان اپستین (Brian Epstein)، دو استرتوکستر ساخت همین سال به رنگ آبی Sonic Blue را برای دو گیتاریست این بند، یعنی جورج هریسون (George Harrison) و جان لنون (John Lennon) خریداری کرد. هریسون بلافاصله پس از دریافت گیتار، از آن برای ضبط قطعه Ticket To Ride استفاده کرد و چند سال بعد نیز آن را به قلم خود مزین ساخت تا شکلی شخصیتر و کاملاً متفاوت از هر ساز دیگری به آن ببخشد.
او درباره این گیتار چنین گفته است: «در سال ۱۹۶۷، نقاشی کردن بر روی وسایل به یک مد تبدیل شده بود و از این رو من هم تصمیم گرفتم تا گیتار خود را نقاشی کنم. برای این کار، کمی رنگ شبتاب دیگلو (Dayglo) خریدم که در آن زمان، اختراعی جدید به شمار میرفت و استفاده از آن برای نقاشی، کاری پیشرو محسوب میشد. پس از خرید این رنگ، یک شب تا دیروقت بیدار ماندم و گیتارم را نقاشی کردم.»
شایان ذکر است که شرکت فندر نیز اخیراً یک نمونه سیگنچر از گیتار هریسون را به بازار عرضه کرده است که در اکثر جزئیات خود، از جمله نقاشی انجامشده بر روی بدنهاش، تشابه کامل با نسخه اصلی خود دارد و اگر همواره رؤیای خرید گیتار الکتریک هریسون را داشتهاید، میتوانید نسخه بازآفرینیشده آن را با قیمتی نسبتاً مناسب تهیه کنید.
نقاشی رنگارنگ موجود بر روی استرتوکستر هریسون، ظاهری بهواقع منحصربهفرد به آن بخشیده بود و آن را به یکی از جالبترین گیتارها در صحنه موسیقی راک در آن زمان تبدیل کرده بود. هریسون علاوه بر نقاشی بر روی بدنه گیتار خود، بخشهایی از ترانههای آثاری که بیتلز در اوایل فعالیت خود بازخوانی میکرده را نیز بر روی نقاط مختلف ساز نوشته است و بر روی هداستاک آن نیز فیگور جالبی را با استفاده از لاک متالیک کشیده است که گفته میشود سعی در به تصویر کشیدن دوست قدیمی هریسون، اریک کلپتون (Eric Clapton)، داشته است.
Arm the Homeless از تام مورلو
پراستفادهترین ساز تام مورلو (Tom Morello) در هنگام همکاری او با گروه ریج اگنست د مشین (Rage Against the Machine) و فعالیت فردی او در زمینه موسیقی در همان سالها، یک گیتار الکتریک با بدنهای به سبک استرتوکستر از برند پرفورمنس (Performance) بود. این ساز در سالهای اول همکاری مورلو با گروه ریج اگنست د مشین، چندین بار دستخوش تغییرات ظاهری و ساختاری شده است. اما مهمترین تغییری که مورلو در این گیتار داده است را میتوان طراحیهای انجامشده بر روی بدنه آن دانست. تام چند اسب آبی را در چهار گوشه بدنه ساز محبوب خود کشیده است و بر روی این حیوانات بامزه نیز عبارت Arm the Homeless را با خط بسیار درشت و با رنگ مشکی و حاشیهای قرمزرنگ نوشته است.
تام مورلو هنوز هم از این گیتار برای نواختن سولوهای خود استفاده میکند و به همین دلیل، طرفداران جوانتر گروه ریج اگنست د مشین نیز این ساز را بهخوبی میشناسند.
Stratocaster ملقب به Gish متعلق به بیلی کورگن
بیلی کورگن (Billy Corgan)، مؤسس گروه اسمشینگ پامکینز (Smashing Pumpkins)، برای ضبط لاینهای گیتار آلبوم مشهور Gish، از یک استرتوکستر تولید دهه هفتاد میلادی بهره گرفته است.
این گیتار در اصل زردرنگ بوده است؛ اما کورگن رنگ آن را دوست نداشته و از این رو، تصمیم گرفته است که آن را به نقاشیهایی بسیار عجیب و زیبا مزین کند. به گفته کورگن، این نقاشیها از تریپهای عجیبی که او در آن زمان به دلیل مصرف ماده مخدر LSD یا همان اسید تجربه کرده است، الهام گرفته شدهاند و شما نیز با نگاه به آنها، مطمئناً متوجه ذات فرازمینیشان میشوید!
این استرت منحصربهفرد، از زمانی که توسط کورگن خریداری شد تا سال ۱۹۹۲، یعنی زمانی که در شهر دیترویت به سرقت رفت، ساز اصلی بیلی به شمار میرفت.
Gish Stratocaster در سال ۲۰۱۹ بهشکلی معجزهآسا پیدا شده و به کورگن پس داده شد. در واقع، این ساز پس از سرقت، در ایالت میشیگان به قیمت تنها ۲۰۰ دلار توسط خانمی خریداری میشود و او که در آن زمان از ارزش این استرتوکستر آگاه نبوده است، آن را سالها به دیوار خانه خود آویزان میکند. اما بعدها و با انتشار عکسی از این گیتار الکتریک، وی متوجه شد که با یک ساز معمولی طرف نیست و زمانی به بیلی کورگن تعلق داشته است. این ساز پس از این همه سال، هنوز هم نقاشیهای سایکدلیک کورگن را بر روی بدنه خود داشت و همین امر نیز باعث شد که بیلی بتواند هویت آن را تأیید کند و مطمئن شود این ساز متعلق به اوست.
Les Paul Custom متعلق به کیث ریچاردز
کیث ریچاردز (Keith Richards) در سال ۱۹۶۶ یک گیتار لس پال کاستم (Les Paul Custom) با سه پیکاپ هامباکر از گیبسون (Gibson) خریداری کرد و کمی بعد، یک طراحی سایکدلیک از ماه را به بخش پایینی بدنه آن افزود. این ساز هنوز هم با همین طراحی در سلامت کامل در اختیار ریچاردز قرار دارد.
طبق مدارک تصویری، کیث این نقاشی را در سال ۱۹۶۸ و کمی پیش از استفاده از این گیتار برای ضبط آلبوم Beggars Banquet بر روی آن کشیده است. این ساز و تاریخچه آن با جزئیات کامل در کتاب جامع و نفیس Rolling Stones Gear مورد پوشش قرار گرفته است.
Dragon Telecaster متعلق به جیمی پیج
در سالهای اول فعالیت گروه موسیقی لد زپلین (Led Zeppelin)، گیتار مورد استفاده جیمی پیج (Jimmy Page)، نه لس پال مشهور او، بلکه یک تلکستر (Telecaster) بود که توسط جف بک (Jeff Beck) به جیمی هدیه داده شده بود.
پیج بارها این ساز را مورد شخصیسازی قرار داد و در نهایت، آن را به یک اژدهای زیبا مزین ساخت. به نظر میرسد که جیمی علاقه بسیاری به اژدها داشته است!
نماد موسوم به زوسو (Zoso) که او در آلبوم Led Zeppelin IV مورد استفاده قرار داده است، برگرفته از قسمتی از یک کتاب سری و مرموز موسوم به Grimoires et Rituels Magiques است و در اصل، Le Dragon Rouge به معنای اژدهای سرخ در زبان فرانسوی نام داشته است. با توجه به علاقه عمیق جیمی به اژدها، کاملاً طبیعی است که او گیتار موردعلاقه خود در آن زمان، یعنی تلکستر دریافتی از دستان جف بک را نیز به یک نقاشی زیبا از همین موجود خیالی مزین سازد.
اگر سعی دارید که سر و ته این اژدها را بر روی گیتار جیمی پیدا کنید، باید تصور کنید که سر و شاخهای قرمز آن، در بالای بدنه ساز و نزدیک دسته آن هستند. اما من همواره سر این اژدها را از پشت و در پایین بدنه این گیتار و درست در پشت بخش بالایی بریج آن میدیدهام. این طراحی نیز احتمالاً همچون بسیاری دیگر از مباحث حول گروه لد زپلین، همواره یک معمای حلنشده باقی خواهد ماند و هر فردی، تعبیری متفاوت از آن خواهد داشت.
شرکت فندر چند سال پیش این گیتار الکتریک زیبا را بازآفرینی کرد و بهصورت انبوه در اختیار طرفداران آن قرار داد. همچنین یک نسخه نسبتاً ارزانقیمت ساخت مکزیک نیز توسط این شرکت به بازار عرضه شده است و در صورتی که علاقهای شدید به این ساز دارید و نمیتوانید مبلغ هنگفت موردنیاز برای خرید نسخه اصلی آن را پرداخت کنید، میتوانید با پرداخت مبلغی در حدود ۱۶۵۰ دلار، صاحب نسخه مقرونبهصرفه آن شوید. البته روشن است که پرداخت چنین مبلغی برای خرید گیتار نیز در توان هر کسی نیست؛ اما اگر یک گیتار نقاشیشده بهسبک جیمی پیج میخواهید و نمیخواهید خودتان این نقاشی را بر روی بدنه گیتار بکشید، این ساز بهترین گزینه برای شما خواهد بود!
منبع: Guitar.com
نویسنده: Justin Beckner
مترجم: امیر تولی