طرح کاور آلبوم یا همان کاور آرت، تقریباً برای تمامی گروههای موسیقی و موزیسینها مهم و تعیینکننده است. کاور آلبومهای موسیقی گستره بسیار وسیعی دارند. برخی از آنها موجب پیچیدهتر و مبهم شدن محتوای آلبوم میشوند، برخی دیگر ماهیت آلبوم را تکمیل میکند و برخی از آنها اشارهای مستقیم به موضوع اصلی آلبوم دارند (مانند آلبوم The Wall اثر پینک فلوید). اما بعضی از موزیسینها تصمیم میگیرند که یک مرحله فراتر بروند و از یک هنرمند مشهور در عرصه هنرهای تجسمی میخواهند تا یک کاور استثنایی و بیهمتا را برای آلبوم آنها طراحی کند.
در این مقاله، ما ده طرح کاور آلبوم را معرفی میکنیم که توسط برخی از مشهورترین هنرمندان جهان طراحی شدهاند؛ کاورهایی که در آنها خبری از تصاویر معمول موزیسینهایی با گیتار آکوستیک، لباسهای پر زرق و برق، چهرههای زیبا و مواردی از این دست نیست و بهواقع یک اثر یکه و منحصربهفرد محسوب میشوند!
۱- بنکسی – آلبوم Think Tank از گروه Blur
در حالی که هویت بنکسی ناشناس باقی مانده است، اما دستاوردهای او در دنیای هنر مطمئناً بر هیچکس پوشیده نیست. بنکسی به خاطر آثاری مانند Love is in the Air (یا Flower Thrower) و مجموعهای از نقاشیهای دیواری دختر و بادکنک شناخته میشود. او همچنین یک نسخه پرینتی از نقاشی دختر و بادکنک را در حراجی ساتبی به فروش رساند که پس از فروخته شدن و در جریان برگزاری همان حراجی، بهطور خودکار درون قابش رشتهرشته شد و از بین رفت!
علاوه بر تمام این موارد، بنکسی طراحی کاور آلبوم Think Tank از گروه انگلیسی Blur را نیز بر عهده داشته است. این آلبوم مفهومی، درباره عشق و سیاست است؛ یعنی تضادی که اغلب در هنر بنکسی نیز به تصویر کشیده میشود.
Think Tank را میتوان یکی از معدود کارهای تجاری بنکسی محسوب کرد؛ زیرا او بهطورکلی مخالف تجاری بودن و فروش آثار هنریست. در پاسخ به انتقادات، بنکسی گفت: «کار بر روی چیزهایی که واقعاً به آن اعتقاد دارید، اشکالی ندارد. انجام کارهای تجاری تنها به این دلیل که یک کار تجاری است، از ارزش آن کم نمیکند.»
۲- دیمین هرست – آلبوم I’m With You از گروه Red Hot Chili Peppers
دیمین هرست (Damien Hirst)، یک هنرمند و مجموعهدار آثار هنری نامدار است که در کنار خلق آثار هنری تأثیرگذار، طراحی کاور آلبوم I’m With You از گروه Red Hot Chili Peppers را نیز بر عهده داشته است.
هرست علاوه بر تأثیر عمیق بر صحنه هنر انگلیس در دهه ۹۰ میلادی، به دلیل مجسمههای فرمالدهیدی خود نیز شناخته شده است؛ آثاری نامعمول که در آنها، حیوانات در محفظهای آکنده از فرمالدهید غوطهور شدهاند. این آثار بیشباهت به طرح کاور آلبوم I’m With You نیستند که مگسی نشسته بر روی یک قرص صورتی و سفید را نشان میدهد. در زمان انتشار آلبوم، آنتونی کیدیس از گروه Red Hot Chili Peppers توضیح داد که برای آثار هنری ارزش معنایی مشخصی قائل نیست و گفت: «این هنر است. نمادین است. شاید ما معنای دقیق آن را ندانیم؛ اما بهوضوح قابل تفسیر است.»
هرست در دهه نود میلادی، در یک داروخانه کار میکرد. قرصی که روی کاور آلبوم I’m With You به چشم میخورد، به آن شغل و همچنین مضامین آشکار علمی، زندگی و مرگ موجود در مجسمههای فرمالدهیدی او اشاره میکند.
۳- اندی وارهول – آلبوم The Velvet Underground & Nico از The Velvet Underground و Nico
این اثر از اندی وارهول، احتمالاً یکی از معروفترین کاور آرتهای تاریخ است. وارهول، این طرح را برای آلبومی از خواننده آلمانی نیکو و گروه آمریکایی The Velvet Underground و به سبک مشخص خود، طراحی کرد. نسخههای متعددی از این طرح (البته همیشه با امضای نام اندی وارهول)، در دسترس هستند؛ از جمله یک نسخه جالب که در آن یک موز صورتیرنگ زیر پوست زرد و سیاه موز رویی وجود دارد و پس از کنار زدن لایه رویی، میتوان آن را مشاهده کرد.
۴- اندی وارهول – آلبوم Sticky Fingers از گروه رولینگ استونز
آلبوم Sticky Fingers که در سال ۱۹۷۱ منتشر شد، برای رولینگ استونز، نشاندهنده بازگشت به فرم اصلیشان بود. بعد از چند سال کسب تجربه و آزمونوخطا، آهنگهای این آلبوم، اکثراً توسط چهار عضو اصلی گروه ساخته شدهاند و دیگر خبر چندانی از موزیسینهای مهمان و سازهای کوبهای متعدد و فرایند تولید پیچیده نبود.
طرح اصلی وارهول برای جلد این آلبوم، شامل استفاده از یک زیپ واقعی بود! اما این طرح منحصربهفرد، به جلد و خود صفحه واینیل آسیب میرساند. همچنین تولید این محصول بسیار گران بود و به دلیل قیمت آن بهسختی به فروش میرسید. بنابراین در کپیهای بعدی، فقط عکسی از زیپ بر روی کاور قرار گرفت.
۵- رابرت مپلتورپ – آلبوم Horses از پتی اسمیت
استفاده از عکاسی برای کاور آلبوم، بسیار فراگیر است؛ اما تعداد کمی از عکسها وجود دارند که بتوانند معنا و ماهیت یک اثر و غم و اندوه و درد موجود در موسیقی را مانند عکس رابرت مپلتورپ (Robert Mapplethorpe) برای کاور آلبوم Horses به تصویر بکشند.
در یکی از عکسهای مجموعه، پتی اسمیت با یک پیراهن سفید دکمهدار و ژاکتی بر روی شانهاش نشان داده شده است. این تصویر را میتوان چکیده هنر و سبک مپلتورپ دانست. سبک او تقریباً منحصر به عکسهای سیاهوسفید از افراد مختلف و تصاویر طبیعت بیجان است و تمام آنها بهنوعی جوهره یک لحظه مشخص را به تصویر میکشند.
۶- ژان پل گود – آلبوم Nightclubbing از گریس جونز
ژان پل گود (Jean-Paul Goude) در یک کلام، خلاق است. او طراح گرافیکی، تصویرگر، عکاس، کارگردان فیلمهای تبلیغاتی و طراح ایونت است. گود عکس نمادین گریس جونز را در سال ۱۹۸۱ برای آلبوم Nightclubbing گرفته است و احتمالاً با شنیدن نام جونز، سریعاً این عکس در ذهن شما نقش میبندد.
وی برای طراحی این کاور، تضاد با مواردی چون جریان غالب موسیقی دیسکو، تعداد زیاد جواهرات، لباسهای پر زرقوبرق و رقص اغراقآمیز را در دستور کار قرار داد. در این طراحی، جونز با چهرهای خشک و سرد و ملبس به کت و شلواری تیره، در پسزمینهای با رنگ بژ، دیده میشود؛ در حالی که قسمت سفید سیگارش نگاه را به سوی خود میکشد. مدل موی زاویهدار گریس و اپلهای بزرگ کت او هم با ویژگیهای ظاهری چشمگیر وی مطابقت دارد.
گود در مورد این اثر گفته است: «من میخواستم روی وجه مردانه گریس تمرکز کنم. بهعبارتی میخواستم از چیزی که دیگران فکر میکردند مایه شرمساری اوست، استفاده کنم و آن را به یک نقطه قوت برای وی تبدیل کنم.»
۷- مارک رایدن – آلبوم Wolf از Tyler, The Creator
مارک رایدن (Mark Ryden) در سراسر جهان برای آثار حیرتآورش که شامل فیگورهای عروسکمانند در صحنههای بسیار زیبا و رؤیایی است، شناخته میشود. این سبک، پاپ-سورئالیسم نامیده میشود؛ یعنی هنری که مرزها را در نوعی واقعیت افزوده پیش میبرد.
رایدن برای طرح کاور آلبوم Wolf، تایلر را نقاشی کرد. در این نقاشی، تایلر جلوی یک دریاچه بر روی یک دوچرخه نشسته و با دهان باز و نگاهی خیره به سمت ما نگاه میکند. روی کلاه او کلمه Wolf دیده میشود. در این صحنه بهظاهر ساده، چشمی در تنه درخت، یک نوزاد که انگار از زمین جوانه زده، یک موجود شبیه به خرس تدی و یک موجود ملبس که شبیه به موش است نیز دیده میشوند! این گردهمایی عجیب، کار رایدن را فوراً قابل تشخیص میکند.
۸- روی لیختناشتاین – آلبوم I Cry for You از Bobby Orlando
روی لیختناشتاین (Roy Lichtenstein) به همراه افرادی مانند اندی وارهول، به فراگیر شدن جنبش پاپآرت کمک شایانی کرد. وجه کنایی و پارودیک و همچنین لایهها و عمق رنگ خیرهکننده آثار لیختناشتاین، او را به شهرت رسانده است. سبک وی یادآور کتابهای کمیک است که این موضوع، بهویژه در طرح کاور آلبوم I Cry for You متعلق به بابی اورلاندو هم دیده میشود. این طرح زنی را نشان میدهد که لباسی با طرح خالهای پلنگ بر تن دارد، اشکهایش از گونه سرازیر شدهاند و گویی با سرعتی زیاد در حال حرکت است.
در یک نسخه متفاوت، تنها چشم یک زن تصویر شده که اشک از آن روان است. در این طرح، اشکهای چشم گویی در حال بیرون افتادن از قاب هستند.
۹- گرهارد ریشتر – آلبوم Daydream Nation از گروه Sonic Youth
گرهارد ریشتر (Gerhard Richter)، در این اثر، کمی از مطالعات خود در جهان رنگها فاصله گرفته است تا یک نقاشی منحصربهفرد را خلق کرد. ریشتر به خاطر خلاقیتهای رنگارنگ خود، استفاده از ابزارهای مختلف برای خراشیدن و مالیدن لایههای رنگ به روی یکدیگر و البته نامگذاری تعدادی از آثار خود با اصطلاحات سادهای مانند نقاشی آبستره و تصویر آبستره شناخته میشود. وی علاوه بر آثار آبستره، نقاشیهای واقعگرایانه شگفتانگیزی نیز خلق کرده است؛ مانند طرح کاور آلبوم Daydream Nation از گروه Sonic Youth.
در آلبوم Daydream Nation که در سال ۱۹۸۸ منتشر شده است، Sonic Youth تصمیم گرفت از یکی از نقاشیهای رنگ روغن ریشتر به نام Kerze (در آلمانی به معنای شمع) برای طرح آلبوم خود استفاده کند که این امر با استقبال بسیار خوب موسیقیدوستان نیز مواجه شد.
۱۰- سالوادور دالی – آلبوم Lonesome Echo اثر جکی گلیسون
آثار سالوادور دالی سریعاً قابل شناسایی هستند؛ تصاویری از صحنههای رؤیاگونه و خیالی که بیننده را به سفری دور میبرند. این موضوع در طرح کاور آلبوم Lonesome Echo متعلق به جکی گلیسون (Jackie Gleason) هم دیده میشود. در این اثر، دالی در سال ۱۹۵۵ و با پیروی از آثار قبلی خود در دهه سی، بیابانی را نقاشی کرد که حسی از درد، تهیگی و تنهایی را به بیننده القا میکند. در این بیابان، سایهها در آفتاب غروب بلندتر شدهاند. سایه یک انسان (هنرمند یا ناظر) بر روی سطح زمین دیده میشود. یک پروانه بر روی عصایی نصب شده و سایهاش بر روی صخره افتاده است. شکنندگی بالهای این پروانه که سایههای طولانی اواخر بعدازظهر را نشان میدهد، مانند پژواکی در چشمانداز طنینانداز میشود. در دوردست، یک عود، پوسته یک صدف و چند شیء دیگر هم بر زمین افتادهاند. ترکیبی غریب از سالوادور دالی کبیر!
منبع: Mixdown Magazine
نویسنده: Lewis Noke Edwards